‘Hızlı ve sessiz katil’: Suda boğulma her yıl 250 bin kişinin ölüm nedeni – Son Dakika Sağlık,Yaşam Haberleri
Boğulma, birkaç dakika içinde ölüme yol açan sessiz bir salgındır ve dünya çapında önlenebilir üçüncü ölüm nedenidir.
Kraliyet Ulusal Cankurtaran Filikası Enstitüsü'nden (RNLI) Kate Eardley, “İnsanlar boğulmanın televizyondaki gibi çok gürültülü ve gösterişli bir şey olmasını bekliyor” diyor.
Ancak gerçekte Eardley'e göre “küçük bir çocuk muhtemelen gölete veya denize girecek ve kimse hiçbir şey duymayacaktır.”
Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre, dünya çapında her yıl yaklaşık 250.000 kişi boğulma nedeniyle ölüyor ve bunların yaklaşık 82.000'i 14 yaşın altında.
Bu rakamlar her gün 650'den fazla ölüme tekabül ediyor, bu nedenle WHO boğulma olaylarını “önlenebilir ölümlerin sessiz salgını” olarak adlandırıyor.
Boğulma sadece aileler için bir trajedi değil, aynı zamanda ekonomiye de zarar veriyor. Hayatta kalanların erken ölümleri ve ciddi yaralanmaları da iş gücünü etkiliyor. DSÖ, harekete geçmemenin maliyetinin 2050 yılına kadar dört trilyon dolara ulaşabileceğini tahmin ediyor.
Konu o kadar acil ki, Birleşmiş Milletler “ihmal edilen bu halk sağlığı sorununa” dikkat çekmek için 25 Temmuz'u Dünya Boğulmaları Önleme Günü ilan etti.
Sorun ne kadar büyük ve bunu önlemek için neler yapılabilir?
“HERKES BOĞULABİLİR”
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre boğulma, dünya çapında kasıtsız yaralanmadan kaynaklanan ölümlerin üçüncü önde gelen nedenidir ve kasıtsız yaralanmadan kaynaklanan tüm ölümlerin %7'sinden sorumludur.
Çocukları ve gençleri orantısız bir şekilde etkiliyor ve dünya çapında 25 yaşın altındaki insanlar arasında ilk 10 ölüm nedeni arasında yer alıyor.
1-4 yaş arası çocuklar suya kolayca düşüp çıkmakta zorluk yaşadıkları için en çok tehdit altında olan gruptur.
DSÖ Boğulma Önleme Teknik Koordinatörü Dr. “Herkes boğulabilir. Örneğin, yaralıların hastaneye kaldırılıp saatlerce hayatta kalabildiği trafik kazalarıyla karşılaştırıldığında boğulma, dakikalar içinde ölüme yol açar. Bu nedenle her saniye önemlidir. ,” diyor David Meddings.
Boğulan kişi hayatta kalsa bile beyin hasarı da dahil olmak üzere ciddi yaralanmalara maruz kalabilir.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre dünya genelinde boğulma ölümlerinin %90'ı düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana geliyor. Diğer %60'ı ise Batı Pasifik bölgesinde ve Güneydoğu Asya'da meydana geliyor.
Yüksek gelirli ülkeler çocuklara yüzmeyi öğretmek için daha donanımlı eğitim sistemlerine ve olanaklara sahiptir.
Ülkeler arasındaki büyük farklılıklara rağmen, ölümcül boğulma vakaları dünya çapında on yıllardır istikrarlı bir şekilde azalıyor.
Dr. Meddings, bu düşüşe ekonomik kalkınmanın, daha iyi teknolojinin, daha iyi altyapının, daha iyi metodolojinin ve daha iyi düzenlemelerin neden olduğunu söylüyor.
'FARKINDALIK EKSİKLİĞİ'
Dr Meddings, hükümetler boğulma oranlarını düşürmeye kararlı olduklarında bunu başarmanın hiç de zor olmadığına dikkat çekerek, en büyük engelin “farkındalık eksikliği” olduğunu vurguladı.
RNLI'den Kate Eardley ayrıca pek çok liderin boğulma ölümlerinin ne kadar yaygın olduğunu fark edemediğini söylüyor.
Eardley, “Çoğu zaman bir büyükelçi ya da yetkiliyle toplantıya gittiğimizde bize 'Neden burada olduğunuzu bilmiyoruz, boğulma sorunumuz yok' diyorlar” dedi.
“Yarım saatin sonunda ise 'Nasıl çözüm bulabiliriz, nasıl destek olabiliriz?' onlar söylüyor”
Dr. Meddings, farkındalığı artırmak için bir gün belirlemenin şimdiden etkili olduğunu belirtiyor.
Örneğin Tanzanya'da, Dünya Boğulmaları Önleme Günü'nün duyurulmasından bir yıl sonra hükümet, ölümlerin azaltılmasına yönelik yeni bir yaklaşım benimsedi.
Bu yeni gün aynı zamanda DSÖ'nün, bu yılın sonunda yayınlanması planlanan küresel durumla ilgili bir raporun hazırlanmasına da yol açtı.
BOĞULMADAN ÖLÜMLER NASIL AZALTILIR?
Dünya Sağlık Örgütü boğulma ölümlerini azaltmanın bir yolunun okul çağındaki çocuklara temel yüzme, su güvenliği ve hayat kurtarma becerilerini kazandırmak olduğunu söylüyor.
Kuruluşa göre bu, 2050 yılına kadar 238.000 ölümün ve 549.000 ölümcül olmayan boğulmanın önlenmesini sağlayabilir.
Geçtiğimiz yıl, Güney Afrika'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü'nün (NSRI) hayatta kalma yüzme programı aracılığıyla 900.000'den fazla çocuğa su güvenliği eğitimi verildi.
NSRI'dan Andrew Ingram, programa katılan çocukların iki kez diğer çocukları kurtarmayı başardığını söylüyor.
Ingram, çocukların yüzerken ve su kenarında sürekli izlenmesi gerektiğini, yalnız bırakılırlarsa dakikalar içinde ölebileceklerini vurguluyor.
Ancak kırsal kesimde çalışan ve yaşayan anne ve babalar çocuklarına 24 saat bakabilme olanağına sahip değil.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, düşük ve orta gelirli ülkelerde boğulan çocuk ölümleri çoğunlukla yetişkin gözetiminin eksikliğinden kaynaklanıyor.
Kuruluş, ölümleri azaltmanın bir yolunun okul öncesi çocuklar için güvenli alanlar yaratmak olduğunu söylüyor.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre bu önlem, 2050 yılına kadar 536.000 boğulma ölümünü ve 440.000 ölümcül olmayan boğulmayı önleyebilir.
Yaralanmaları Önleme ve Araştırma Merkezi (CIPRB), RNLI ile işbirliği içinde, boğulmaların en yoğun olduğu dönemlerde Bangladeş'in kırsal köylerinde kreşler kurdu.
Kate RNLI, projenin, özellikle anne ve babanın meşgul olduğu öğle yemeği saatlerinde çocukların genellikle evden 20 metreden daha kısa bir mesafede boğulduklarını gösteren araştırmalardan ilham aldığını vurguluyor.
Bangladeş'te kreş yöneticisi Jhorna Begum, RNLI'den aldığı eğitim sayesinde suda baygın halde bulduğu Yasin'in hayatını kurtardığını söylüyor.
Kade Eardley, Bangladeş hükümetinin anaokulu modelinin işe yaradığını görerek, anaokullarını ülkenin dörtte birine yaymak için 32 milyon dolar yatırım yaptığını söyledi.
DSÖ tarafından önerilen diğer önlemler arasında tekneler ve feribotlarla ilgili güvenli düzenlemeler, daha iyi sel riski yönetimi ve suya erişimi kontrol etmek için bariyerlerin kurulması yer alıyor.
EYLEM VE EYLEM OLMAMA MALİYETİ
DSÖ, bazı ülkelerin ölümcül ve ölümcül olmayan boğulmalardan dolayı gayri safi yurtiçi hasılalarının %3'ünü kaybettiğini tahmin ediyor.
Kuruluş, boğulmayı önleme sistemlerine yapılan yatırımların mevcut seviyelerde kalması halinde, 2050 yılına kadar çoğu çocuk olmak üzere 7,2 milyon kişinin boğulma nedeniyle öleceğini, 3,4 milyon kişinin ise uzun süreli sakatlıklarla karşı karşıya kalacağını söylüyor.
DSÖ tahminlerine göre toplam ekonomik kayıp 4 trilyon dolara ulaşabilir.
Ancak yüksek riskli 50 ülkedeki çocukların yarısını kapsayan tedbirlerin maliyeti kreşlere 33 milyar dolar, temel yüzme ve su güvenliği becerilerinin öğretilmesine ise 17 milyar dolar oldu.
DSÖ, boğulmaların önlenmesine yatırılan her doların 30 yılda 9 dolar tasarruf sağlayacağını söylüyor.
SU İÇİNDE VE ÇEVRESİNDE NASIL GÜVENLİ OLUNUR?
İngiltere'deki Royal Life Saving Trust, suda asla yalnız kalmamayı ve yalnızca cankurtaranların bulunduğu aile ve arkadaşlarla yüzmeyi öneriyor.
Çocukların su kenarında yetişkinler tarafından sürekli izlenmesi de önemlidir.
Kuruluş, insanların suya düşmesi veya yüzerken yorulması durumunda, yardım istemeden önce sakin kalmalarını ve suda sırt üstü yatmalarını öneriyor.
Birisinin bunu yaptığını görürseniz, onlara yüzen bir cisim fırlatmanız gerekir.
Kuruluş ayrıca kıyıdan çok uzaklaşmamanızı, kendi boyunuzdan uzun yerlere gitmemenizi ve kıyıya paralel yüzmenizi de tavsiye ediyor.
Düşük akıntıda kalıyorsanız aşağıdakiler önerilir:
- yardım için ara
- Akıntıya karşı yüzmeyin
- Alt akıntıdan kaçmak için kıyıya paralel yüzün.
- Akıntıdan kurtulduğunuzda olası akıntılara dikkat ederek kıyıya doğru yüzün.
